Freedom! '90

“ De botenparade tijdens de Gay Pride in Amsterdam? Daar ga ik niet meer naar toe hoor. Is me veel te massaal en vooral veel te braaf! Ik het buitenland is het veel beter, daar staan de mannen tenminste nog echt met hun blote geval te zwaaien!” Ik hoorde het laatst iemand zeggen toen de aankomende Amsterdam Gay Pride ter sprake kwam. Van 23 juli tot en met 7 augustus vindt de 21^e editie plaats en het is dit keer een bijzondere editie. Het is namelijk de Euro Pride. Het festival is er voor iedereen ongeacht zijn/haar seksuele voorkeur, gender of huidskleur, zo meldt de organisatie.  Er is in de 15 dagen van alles te doen in Amsterdam op het gebied van kunst, cultuur, sport, spel, maar ook debat en conferentie.

Als OM nemen we deel aan een van de conferenties. Mijn collega Willem Nijkerk zal stil staan bij de LGBT-rechten en vrijheden. LGBT staat voor Lesbian, Gay, Bisexual en Transgender. Anno 2016 wordt homoseksualiteit in Nederland algemeen geaccepteerd. Toch komen we als Openbaar Ministerie nog steeds zaken tegen waarin mensen worden beledigd en/of bedreigd en/of gediscrimineerd vanwege hun geaardheid.

Het is aan de andere kant nog maar 45 jaar geleden dat in Nederland het verbod op homoseksualiteit werd opgeheven.  In 1977 werd de eerste grote homodemonstratie in ons land gehouden waarbij men werd opgeroepen te demonstreren tegen de heksenjacht op homo’s in Amerika. Het was de voorloper van roze zaterdag. In 1987 werd op de Amsterdamse Westermarkt het eerste homomonument ter wereld onthuld. 20 jaar na het opheffen van het verbod op homoseksualiteit wordt in 1991 discriminatie op grond van homoseksualiteit strafbaar gesteld in het Wetboek van Strafrecht. Maar we zijn er dus nog steeds niet gelet op de zaken die we bij het OM binnen krijgen. Iedere zaak is er wat mij betreft een te veel.  Het uit zich alleen niet allemaal in strafzaken. Nog geen 10 jaar geleden, in 2008, toen ik bij EenVandaag werkte, sprak ik een jongen die op school te horen had gekregen dat hij beter weer hetero kon worden toen ze erachter kwamen dat hij op jongens viel. Ik schreef er toen een blog over die ik hieronder zal bijvoegen. (Ik hoop dat de situatie intussen is verbeterd)

Kortom, die botenparade mag misschien wel braaf zijn in Amsterdam (de eerste vond plaats in 1996), het is wat mij betreft wel heel goed dat er massaal aandacht wordt besteed aan alle vrijheden die iedereen behoort te hebben als het gaat om van wie je houdt en op wie je valt. En ik vind het elke keer weer een feest om naar te kijken. Ik ben er niet elk jaar geweest maar die keren dat ik de parade vanaf het water aan me voorbij heb zien gaan was het groot feest. Ik hoop dat het dat dit jaar op 6 augustus weer wordt. Oh, en pas op voor zakkenrollers, die willen in grote menigten helaas ook nog wel hun slag slaan…

Kijk en luister George Michael - Freedom! '90

Mijn blog uit 2008:

'Jij kan beter weer hetero worden' 

" Ja Tim, je kan een vriendje nemen en een leuk leven leiden maar daar zullen je ouders toch echt niet blij mee zijn. Het beste is als je je gevoelens gaat onderdrukken". Tim is 15 als hij dit te horen krijgt. Bij zijn schoolleiding is bekend geworden dat hij homo is en zij maken Tim duidelijk dat hij beter gewoon weer hetero kan worden.

Minister Plasterk heeft de kamer toegezegd dat er onderzoek gedaan gaat worden naar vijandig gedrag tegen homoseksuelen op scholen. De emancipatie van homo's zou een terugslag ondervinden door toedoen van met name Marokkaanse jongeren. Al met al een goede reden om eens te kijken of EenVandaag hier aandacht aan kan besteden. Ik ga op zoek naar een jongere die op de middelbare school uit de kast is gekomen. Dat is niet zo makkelijk. Uit recent onderzoek van Expreszo, een tijdschrift voor homojongeren, blijkt dat bijna de helft van de jongeren het klimaat bij hen op school niet geschikt vindt voor mensen om uit te komen voor hun seksuele geaardheid. 

Via Expreszo kom ik uiteindelijk in contact met Tim. Tim is intussen 16 jaar en is afgelopen jaar uit de kast gekomen. En Tim vertelt me zijn schrijnende verhaal. Op zijn school vindt Tim een vertrouwenspersoon in één van zijn leraren. Hij praat regelmatig met hem over de worsteling met zijn homoseksualiteit. En voor Tim zijn deze gesprekken zo belangrijk dat hij erg gesteld raakt op zijn leraar. Misschien op een zeker moment iets te. Maar de leraar beantwoordt de gevoelens van Tim niet en Tim raakt overstuur. Zo overstuur dat de leraar besluit het afdelingshoofd van Tim in te lichten. En vanaf dat moment krijgt Tim te maken met een school die heel vervelend reageert op zijn geaardheid. " Ja Tim, je kan een vriendje nemen en een leuk leven leiden maar daar zullen je ouders toch echt niet blij mee zijn. Het beste is als je je gevoelens gaat onderdrukken". 

De ouders van Tim worden op school geroepen en zo wordt bij hen bekend dat hun zoon niet op meisjes maar op jongens valt. Zij reageren in eerste instantie teleurgesteld maar houden onvoorwaardelijk van hun zoon en steunen hem. Maar de school schakelt hulpverlening in, Tim moet maar eens gaan praten met de aan de organisatie verbonden orthopedagoog. En deze persoon adviseert Tim ook dat hij zijn gevoelens moet onderdrukken en dat hij bovendien maar eens moet gaan praten met een speciale psycholoog. Een psycholoog die gelooft dat alle homo's weer hetero kunnen worden. 

Anno 2008 wordt er dus zo gereageerd op een 15-jarige jongen die erachter komt dat hij homoseksueel is. Het gaat hier niet om een reactie van Marokkaanse jongeren. Het gaat hier om een reactie van een autochtone schoolleiding van een reformatorische school in Nederland. Er zijn maar weinig scholen in Nederland waar bewust stil wordt gestaan bij homoseksualiteit. Uit het onderzoek van Expreszo blijkt dat bijna 80% van de jongeren aangeeft dat er op hun school niets gedaan wordt aan voorlichting over het onderwerp.

Het christelijke Baudartius College in Zutphen is een goed voorbeeld van een school die wel bewust omgaat met homoseksualiteit. De schoolleiding heeft samen met het schoolbestuur zelfs een speciaal comité in het leven geroepen, " het Roze Beraad" , waarin bewust beleid wordt bepaald ten aanzien van het onderwerp. Er wordt in lessen bijvoorbeeld gekozen voor het kijken naar films waar " toevallig" ook homoseksuele relaties voorkomen en dus stof geven tot klassikale discussie. Twee 6-vwo leerlingen van de school vertellen dan ook dat zij totaal geen moeilijkheden hebben ondervonden toen ze vertelden homo en lesbisch te zijn. Homoseksualiteit is op het Badartius college niet iets bijzonders. Iedereen is gelijk en dat ben je dus ook als je aangeeft dat je valt op iemand van hetzelfde geslacht". De leerlingen weten van één medeleerling dat zij gepest is, maar daar is door de school direct adequaat op gereageerd. 

Terug naar Tim . Hij zit intussen een klas hoger, heeft een ander afdelingshoofd maar wordt door school nog steeds in de gaten gehouden. En dat terwijl zijn moeder nadrukkelijk heeft aangegeven dat ze wil dat haar zoon met rust gelaten wordt. Tim merkt dat de school hem eigenlijk liever kwijt dan rijk is. De school probeert Tim nog steeds bij de " speciale psycholoog" te krijgen. Tim heeft maar weinig vrienden die weten dat hij homo is. De medeleerlingen in zijn klas weten het niet. Tim merkt bij de discussies in de godsdienstlessen dat zijn klasgenoten homoseksualiteit " vies" vinden. Dus Tim houdt zijn mond maar.Tim wilde zijn verhaal eigenlijk wel vertellen op tv. " Dit is iets dat mensen moeten weten, en dat anderen misschien wel kan helpen bij hun coming out". Maar zijn ouders mogen niet weten dat hij zijn verhaal aan EenVandaag gaat vertellen. " Ik wil gewoon liever dat zij er niet van weten. we hebben heel lang samen een slechte periode met elkaar gehad en het gaat nu eindelijk goed. En ik wil het niet verpesten bij hen".

Tja.....en wat moet je dan? Moet je een 16-jarige jongen, die de leeftijd heeft dat hij zelf mag beslissen of hij zijn verhaal doet, aan mogelijk één miljoen kijkers blootstellen zonder dat zijn ouders ervan weten? Al vertelt Tim zijn verhaal onherkenbaar in beeld, de school moet de mogelijkheid krijgen te reageren. Dus zij zullen snel genoeg doorhebben over wie het gaat. Nee, de enige mogelijkheid om te vertellen dat dit anno 2008 nog speelt is dan zo anoniem mogelijk schrijven over Tim....in de hoop dat veel mensen dit lezen en inzien dat het heel belangrijk is dat er op middelbare scholen, ook scholen waar voornamelijk autochtone kinderen zitten,  meer aandacht wordt besteed aan de worsteling van pubers die uit de kast willen komen. 

Nog even over Tim; die is vastbesloten een leuk leven te gaan leiden met een vriendje en zijn ouders blijven gelukkig gewoon van hem houden!

Update 2008: Intussen is er een stuurgroep opgericht die reformatorische scholen gaat adviseren over de omgang met homoseksuele leerlingen en docenten. De groep stuurt eind maart 2008 een brief naar de scholen waarin zij haar diensten aanbiedt.