"The Boss"

"Mijn moeder is de baas van de politie", ik hoor het mijn zoontje nog zeggen een paar jaar geleden toen iemand hem vroeg naar mijn werk. Ik hoorde laatst dat jonge kinderen van collega's het ook zo uitleggen. Het is natuurlijk niet helemaal zo, maar als je ze in kindertaal uitlegt dat je "boeven" probeert te pakken komt de vraag "oh, werk je dan bij de politie?". Als je dan zegt "nee, maar ik probeer samen met de politie wel ervoor te zorgen dat de mensen die dingen doen die niet mogen een straf krijgen"  dan trekken kleuters en net iets oudere kinderen nog wel eens deze conclusie. Maar niet alleen kinderen begrijpen niet helemaal hoe het in elkaar zit. Er zijn ook heel veel volwassen mensen die het ingewikkeld vinden wie nou wat doet. En ik snap dat wel, het is namelijk mede verwarrend doordat er zoveel verschillende termen gebruikt worden.

Als officier van justitie (OvJ) werk je voor het Openbaar Ministerie (OM). Het OM zit op verschillende plaatsen (de arrondissementsparketten, het landelijk parket en het functioneel parket) in het land. Ieder parket wordt aangestuurd door een hoofdofficier van Justitie. Het "hoofdkantoor" van al deze parketten zit in Den Haag en heet het Parket Generaal. Daar zitten naast een staf ook vier Procureurs Generaal (PG's) die samen het landelijke opsporings- en vervolgingsbeleid van het OM bepalen. Deze vier PG's samen noemen we het College van procureurs-generaal. Zij zien erop toe dat er bij de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde sprake is van samenhang, consistentie en kwaliteit.
Het OM is de overheidsinstantie die mensen die ervan verdacht worden dat ze strafbare feiten hebben gepleegd, opspoort en vervolgt. Dat doen we samen met de politie. Als OvJ geef je leiding aan het opsporingsonderzoek. Je bespreekt met de politie wat de beste manier is om erachter te komen wie een moord, verkrachting, overval, woninginbraak, diefstal etc etc gepleegd heeft. We overleggen over hoe we het juiste bewijs kunnen verzamelen om uiteindelijk bij de strafrechter de verdachte voor te laten komen zodat deze rechter uiteindelijk bepaalt of de verdachte de dader is of niet en zoja, welke straf er dan moet volgen.

Als OvJ heb je dus hoofdzakelijk te maken met het strafrecht.  Bij rechters is dat anders. De rechters nemen niet alleen beslissingen in strafzaken maar kunnen ook werkzaam zijn in het civiele recht en in het bestuursrecht. Bij civiel recht gaat het om zaken van burgers onderling. Denk bijvoorbeeld aan echtscheidingen, ontslagprocedures maar ook bedrijven die vinden dat onderling afspraken niet zijn nagekomen. Dan gaat het vaak om schadevergoedingen.
Rechters kunnen ook werken binnen het bestuursrecht. Het gaat dan om geschillen tussen de burger en de overheid. Bijvoorbeeld een asielprocedure, een procedure rond een bouwvergunning of zaken over milieuvergunningen.

Je hoort mensen ook wel eens spreken over de zittende en de staande magistratuur. Als je in een rechtszaal komt waar een strafzitting bezig is zie je wat daarmee bedoeld wordt. De zittende magistratuur zijn de rechters, zij zitten gedurende de hele zitting achter een tafel, samen met de griffier (dat is de persoon die opschrijft wat er allemaal gebeurt tijdens de zitting). De staande magistratuur zijn de officieren van justitie. Als wij het woord voeren tijdens de behandeling van een zaak gaan we staan. De zittende en de staande magistratuur samen worden ook wel de rechterlijke macht genoemd.

De rechters en de officieren van justitie zijn onafhankelijk maar vallen politiek onder het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Maar daaronder vallen bijvoorbeeld ook de gevangenissen, de Immigratie- en Naturalisatiedienst , het Nederlands Forensisch Instituut, de Raad voor de Kinderbescherming, de Politie en het Centraal Justititeel Incassobureau. Als OM worden wij vaak in de media "Justitie" genoemd, maar eigenlijk klopt dat dus niet. Want "Justitie" is een heleboel meer dan alleen het OM.

Anyway, kun je het nog volgen? Beetje meer zicht op wie nou wie is en wat doet en waaronder valt? Ik begrijp heel goed dus dat het soms wat onoverzichtelijk lijkt, en ik kan het dus mijn kind al helemaal niet kwalijk nemen dat hij het vrij vertaalt naar "baas van de politie". Ik hoop dat Gerard Bouman hem dat ook niet kwalijk neemt…;-)


Kijk en luister naar The Braxtons - The Boss

Reacties