"You Get What You Give"

"Mijn kinderen zijn inmiddels zo oud, die gaan over een paar jaar uit huis. Dan zijn ze weg. Dan
heb ik met mijn ex ineens veel minder van doen. Je hoeft niet meer wekelijks, dagelijks contact te hebben over dingen die geregeld moeten worden. Dat wordt een soort empty nest tussen mij en mijn ex, dat is best gek". Ik luisterde naar de podcast van Roel van Velzen, "Roels Sofasessies". Een aan te raden serie die hij heeft gemaakt naar aanleiding van zijn scheiding en waarin hij praat met andere bekende Nederlanders die ook een scheiding hebben meegemaakt. Deze "empty nest-woorden" waren van Barry Atsma.

In alle gesprekken die Roel heeft hoor je een paar dingen steeds terug. Dat ieder stel dat uit elkaar ging moeilijke momenten heeft gehad waarbij er de nodige boze woorden naar elkaar werden uitgesproken. Maar ook dat tijd alles heelt, tijd gevoeligheden laat slijten, dat je elkaar nieuw geluk moet gunnen en dat de zon uiteindelijk weer gaat schijnen.

Toen in 2008 mijn eigen scheiding zich aandiende was het echt niet meteen pais en vree tussen mijn ex en mij. We hebben wel even wat geworsteld, er was bij beiden frustratie, pijn en verdriet, maar in mijn herinnering kregen we vrij snel door dat we samen verantwoordelijk bleven voor onze zoon en dat we daarvoor toch echt met elkaar door een deur moesten blijven kunnen. En dat betekende geven en nemen, flexibel zijn, en loslaten... erop vertrouwen dat hij net zoveel van ons kind houdt als ik dat doe en dat onze zoon dus bij zijn vader in net zulke goede handen is als bij mij. En ook leren inzien dat zijn partner het beste voor heeft met ons kind en een rol gaat spelen in zijn leven. "Een betere ex begint bij jezelf" aldus Linda de Mol bij Roel op de sofa over haar relatie tot de nieuwe partner van haar ex. 

Ik herken uit de podcast dat de zon weer ging schijnen. Met vriendinnen die ook al jaren gescheiden zijn heb ik nog wel eens gesprekken hierover. Dat we allemaal wel moeten erkennen dat dat loslaten best even een klus was, dat we allemaal in die eerste fase wel gedrag hebben getoond wat, er nu op terugkijkend, nog doorspekt was van het verdriet en de frustratie van de scheiding. Maar we zien ook allemaal in, jaren later, dat dat paniekvoetbal was van het eerste moment. En dat we na de eerste schok van gescheiden zijn allemaal milder werden en leerden los te laten. En er daardoor ook ruimte kwam voor nieuw eigen geluk met nieuwe partners. Je krijgt wat je geeft.

En ja, dat betekent ook dat ik moest leren accepteren dat mijn ex dingen anders doet dan hoe ik dat doe, andere keuzes maakt dan die ik af en toe maak, maar dat dat voor een kind helemaal niet slecht is. En voor een kind is het misschien juist wel heel leerzaam om te ervaren dat er meerdere wegen zijn die naar Rome leiden.  Mijn ex was er om samen met mij onze zoon op te vangen toen hij moest dealen met het verlies van mijn broer in 2019. "Mijn tweede vader" zei ons kind. Naast mijn eigen verdriet hoefde ik niet alleen het verdriet van zoonlief op te vangen. En wat was ik trots dat op die eerste rij bij de uitvaart ook mijn ex zat, onze zoon tussen ons in, mijn toenmalige partner aan mijn andere zijde. 

Enigszins opmerkelijk vond ik het dan ook om een verklaring van een verdachte en een slachtoffer te lezen in een onderzoek dat ik op mijn werk kreeg. Het ging om twee mannen die ruzie hadden gekregen en waarbij de ene man de andere gestoken zou hebben met een schroevendraaier. Meneer één was de vader van een achtjarig jongetje, meneer twee had al vijf jaar een relatie met de moeder van het ventje en had met deze moeder intussen zelf ook twee kinderen. En de beide mannen hadden elkaar in die vijf jaar tijd nog nooit ontmoet! Het jongetje woonde bij zijn moeder, de omgangsregeling was niet helemaal consequent in stand gehouden maar met enige regelmaat haalde vader wel zijn kind op. Als hij hem kwam halen zorgde stiefvader dat hij er niet was of boven was want hij had geen behoefte de vader van zijn stiefzoon te ontmoeten. Waarom niet? Omdat hij eens op social media had gekeken en daaruit had geconcludeerd wat voor een type deze man moest zijn en dat was genoeg reden om niet verder kennis te maken. Het achtjarige mannetje was af en toe moeilijk te handelen dus daar hadden moeder en haar nieuwe partner wel hulp voor gezocht. 

Op een dag kwam vader zijn zoon halen want deze had huilend opgebeld. Toen hij met zijn zoon in de auto zat had het kind hem verteld dat zijn stiefvader hem al meerdere keren had mishandeld en had gekleineerd. Vader ging rechtsomkeer om verhaal te halen. En dat ontaarde vrijwel meteen in een handgemeen waarbij buren wisten te verklaren dat stiefvader vader buiten achterna had gezeten en te grazen had genomen. Hij had vader onderuit gehaald en was bovenop hem gaan zitten. Vervolgens had de stiefvader stekende bewegingen gemaakt waarover zowel het slachtoffer als een buurman had gezegd dat dat met een schroevendraaier in zijn hand was. Vader had ook de nodige, gelukkig niet heel ernstige, wonden opgelopen in rug, arm en onder zijn nek. En dit alles terwijl het kleine mannetje stond toe te kijken. Ik had te doen met dit kind en het loyaliteitsconflict waar in hij terecht was gekomen doordat zijn vader en stiefvader elkaar nog nooit ontmoet hadden. Wat moest dit jongetje? Kiezen voor vader die er niet veel is, of voor stiefvader die er bijna altijd is, voor je zorgt en ook de vader is van je halfbroertjes? Al snel bleek namelijk dat het jongetje het verhaal dat zijn stiefvader hem had mishandeld gelogen was. Hoe was dat geweest als beide mannen elkaar hadden ontmoet, respect voor elkaar hadden getoond en het jongetje hadden mee gegeven dat ze allebei op hun manier van waarde voor hem zijn?

Mijn ex en ik zijn nu samen de ouders van een eindexamenkandidaat. De eerste jaren van zijn middelbare schooltijd werd hij geconfronteerd met de ziekte en dood van zijn oom (die "tweede vader"), mijn broer. Toch heeft hij daardoor geen vertraging opgelopen en is elk jaar goed over gegaan. We zijn allebei trots op hem en hebben er alle vertrouwen in dat hij via die verschillende wegen naar Rome op zijn manier een mooie toekomst tegemoet gaat. Hij zal nog niet meteen uit huis gaan maar door dat wat Barry Atsma zei besefte ik ook ineens dat ik het best vreemd zal vinden als het contact met mijn ex minder zal worden als onze zoon op zichzelf gaat wonen. We hebben echt niet dagelijks contact (als onze zoon daar is is het ook hun tijd samen en laat ik ze beiden met rust), lopen de deur niet bij elkaar plat, maar de lijnen zijn kort en zeker een keer per week bij de overdracht zien we elkaar en kunnen bijpraten. En heeft onze zoon problemen met een van ons twee dan luisteren we naar hem, bieden hem aan een voorzet voor een gesprek te geven bij de ander, om hem vervolgens wel te zeggen dat hij intussen groot en wijs genoeg is om het probleem zelf bespreekbaar te maken met de ander.  Ik ben blij met hoe ons contact na de scheiding zich heeft ontwikkeld. En ook hoe onze ("nieuwe") partners daar een rol in hebben gekregen. Het idee dat er naast wij twee nog twee volwassenen zijn die dichtbij staan, het beste met onze zoon voor hebben en van wie hij hun "levenslessen" meekrijgt, die weer net een ander inzicht kunnen geven dan dat van ons, beschouw ik als een rijkdom.

Die eerste examendag: ik hoorde mezelf in de ochtend, omhoog kijkend, mompelen “Yo bro, geef hem een beetje geluk van daarboven”. Hoe bijzonder was het toen ik, vanwege de stortregen, besloot om zoonlief met de auto naar zijn eerste examen te brengen, we de radio aanzette en daar het liedje "You get what you give" van de New Radicals begon te spelen. Het liedje dat gedraaid werd toen we de kist van mijn broer na de uitvaart richting het crematorium brachten. Met een brok in mijn keel zei ik tegen mijn zoon "Hij is erbij, hij wenst je succes!" En hoe fijn dat ik daarna dat via een app liet weten aan mijn ex en mijn huidige partner en zij allebei exact begrepen wat ik hierbij voelde en reageerde met "Mooi...." en "Wow!" Ik denk dat we, als zoonlief uitvliegt, elkaar nog steeds wel weten te vinden...      
  
Kijk en luister New Radicals - You Get What You Give