"Sweet Child O' Mine"

Van dinsdag op woensdag is mijn zoontje altijd bij zijn vader. Voor mij dus altijd een avond dat ik, indien nodig, langer kan doorwerken, kan sporten, de stad in kan of languit op de bank in een leeg huis kan hangen. 

Soms belt zoonlief nog even voor hij naar bed gaat. Ik krijg dan nog even een verslag van de dag en een telefonische weltrustenzoen. Vanavond gaat de telefoon ook, maar het is half tien en dan hoort een negenjarige allang in bed te liggen. Ik neem op en krijg mijn ex aan de lijn. “ Hoi, ik bel je even want ik ben aangesproken door de Buitenschoolse opvang (BSO) dat “ ons engeltje” over een auto heen heeft gelopen!”

Ik heb acuut een knoop in mijn maag…Hemelse goedheid, hij is pas negen!! Begint hij zich nu al als een vandaal te gedragen?? Ik vraag me af hoe hij dat voor elkaar heeft gekregen, waarom hebben ze bij de BSO dat niet in de gaten gehad, kon hij zomaar het schoolplein af? En wat zou de schade zijn, was het alleen over de motorkap, of heeft hij het zelfs gepresteerd op het dak te klimmen? Zou hij opgejut zijn door de oudere kinderen op de BSO? Wilde hij stoer doen?

Vandalisme, vernieling, openlijk geweld, winkeldiefstal, mishandeling. Het merendeel van de kinderen maakt zich er in zijn leven een keer schuldig aan. Bij een groot deel van hen is het een jeugdzonde en komt het allemaal prima in orde. 

Als officier van justitie is mijn specialiteit jeugdstrafrecht. Ik zie veel van dit soort zaken voorbij komen. En ook de kinderen van “hoogopgeleid Nederland” komen voor de rechter. Het is echt niet alleen maar allochtoon, zoveelste generatie Marokkanen, Turken, Antilianen of andere medelanders. Bij kind zijn hoort het ook dat je fouten maakt en grenzen opzoekt. Dat is van alle culturen en alle lagen van de bevolking. Een voortdurend terugkomende discussie is alleen wel wanneer we het kunnen zien als kattenkwaad en wanneer het meer is dan dat. Een vechtpartijtje op het schoolplein, zou niet bijna iedere jongen dat wel een keer hebben meegemaakt? Alleen wordt het wel wat zorgelijk als er messen of andere wapens aan te pas komen. Dan lijkt een ingrijpen van de politie wel op zijn plaats, en dus een beoordeling van het dossier door het Openbaar Ministerie met daarna de beslissing hoe er vervolgd gaat worden. Naar de rechter? Of een taakstraf aanbieden? Dat kan ik ook beslissen als officier van justitie. Wil hij of zij dat niet dan kan ik besluiten de zaak alsnog door een rechter te laten beoordelen. Het is een continue afwegen van feiten en belangen. Want met de gang naar de rechter kan er een strafblad komen, en dat achtervolgt je lange tijd en kan ervoor zorgen dat je in de toekomst moeilijk aan een baan komt.

Ook voorlichting is een belangrijk middel. Samen met de politie ben ik al een paar keer op bezoek geweest bij een groep 8 van een basisschool. De kinderen staan op het punt naar de middelbare school te gaan en vanaf 12 jaar kunnen ze strafrechtelijk vervolgd worden. Mogelijk dus het moment om ze nog net even goed duidelijk te maken wat nou wel en niet verstandig is om te doen. Kinderen zijn zich nog niet bewust van de risico’s die ze nemen. Een goedkope mobiele telefoon op Marktplaats lijkt een uitkomst als die van jou net is gestolen. Maar ze zijn zich er vaak niet van bewust dat dit mogelijk een gestolen toestel is en de koper van zo’n toestel zich schuldig maakt aan heling, een strafbaar feit!

Normen en waarden, daar gaat het om in de voorlichtingsles. En bewustwording, wat is strafbaar, wat kan het effect zijn van pesten, hoe ver laat je je uitlokken of neem je afstand van mensen die je proberen op te jutten en proberen uit te lokken tot stoer gedrag wat niet ok is. Wat als niemand je stoere gedrag meer accepteert, dan voel je je ineens heel eenzaam. De kinderen van groep acht ondervinden het aan den lijve door verschillende rollenspellen die ze moeten spelen. En langzaam komen er bekentenissen. “Ik heb wel eens vuurwerk afgestoken toen het nog niet mocht, ik heb wel eens een brandje gesticht, ik heb wel eens een dropje bij de drogist gepakt en opgegeten”. Het is allemaal nog heel onschuldig en ze zijn nog net geen 12. Ik hoop dat de les ze doet beseffen waar de grenzen liggen in de toekomst en wat de gevolgen kunnen zijn, namelijk een strafblad en dan kun je niet het leger in, je kan geen stewardess worden, mogelijk niet makkelijk voor de klas komen te staan, geen rechter worden, niet bij de politie werken, geen wervelende carrière maken bij een topvoetbalclub...

Maar goed, hoe zit het intussen met de grenzen van mijn eigen kind. “En nu?” vraag ik mijn ex. “Van wie was de auto en hoe groot is de schade? Wat moet er nu gebeuren? “ “Nou,” zegt mijn ex, “ik heb hem natuurlijk gevraagd waarom hij het heeft gedaan en hij zei dat de anderen het ook deden maar hij weer de enige is die de schuld krijgt! Dus ik heb wel even ernstig met hem gesproken. Dat hoef jij niet meer te doen want anders krijgt hij het dubbelop te horen” “ OK…”  zeg ik vertwijfeld…En mijn ex gaat verder “ In zijn tas zit nu een andere auto die hij hier thuis van mij heeft moeten uitzoeken en die hij zelf heel mooi vindt maar van mij nu aan de BSO moet geven”. En langzaam begint het kwartje bij mij te vallen en slaak ik een zucht van verlichting… Onze negenjarige “vandaal”  heeft op een speelgoedauto gestaan… Opgelucht hang ik de telefoon op. Ik zeg toe er op te zullen letten dat de auto de volgende dag bij de BSO terecht komt en ik kan met een gerust hart verder genieten van mijn “vrije” dinsdagavond!

Luister naar Guns 'N Roses - Sweet child O' mine