Tranen die opwellen, brok
in mijn keel, ik kan soms ineens enorm geraakt worden en geëmotioneerd raken, bijvoorbeeld door muziek. Tijdens mijn vakantie twee weken geleden liet mijn oudste broer me het nummer Orpheus van David Sylvian horen. Het begint traditie te worden dat we elkaar tijdens de middagborrels favoriete oude en nieuwe muziekjes laten horen en gaandeweg de vakantie groeit dan ons Spotifyvakantielijstje. Meestal raakt de combinatie van tekst en muziek me als eerste maar hier was het de melodie en de bekende prachtig melancholische stem van de zanger die me intens raakte. Eenmaal goed luisterend bleek ook de tekst nog eens prachtig. Dus daar zat ik, met natte ogen en een brok in mijn keel…
Dit was een situatie in
mijn privéleven, maar ook op het werk word ik wel eens geconfronteerd met
dingen waar ik een brok van in mijn keel kan krijgen. En ook collega's hebben dat wel eens. Een paar jaar geleden zat
ik op de kamer met een beginnend officier. Man, vader van 2 jonge kinderen. Op
een dag kwam hij terug van zitting en vertelde dat hij serieus geëmotioneerd
was geraakt op zitting door het verhaal van een verdachte. Hij had echt even
een slok water moeten nemen voordat hij weer kon praten. Het was een beladen
moment geweest op zitting omdat hij zijn emotie hardop had benoemd in de
zaal en zijn ogen enigszins waterig waren geworden. Toen hij het me vertelde na
afloop kwam de vraag bij me op hoeveel emotie je als officier van justitie op
zitting mag laten zien.
Zelf overkomt het me dus ook
wel eens, met name op kinderzittingen, dat ik geraakt ben door wat zich
afspeelt in de zaal. Als een verdachte puber zich veilig genoeg voelt tijdens
de bijeenkomst en eerlijk durft te vertellen waar hij of zij mee worstelt in
het leven, waarom de dingen zijn gebeurd en hulpeloos en zenuwachtig niet meer
goed weet hoe het nu verder moet, kan dat me treffen.
Enige tijd geleden was er een jongen die verdacht werd van een diefstal in vereniging. Het bewijs dat er lag was zo sterk dat er eigenlijk geen ontkomen aan was voor hem. Maar hij bleef ontkennen. Tijdens het bespreken van zijn persoonlijke omstandigheden werd duidelijk dat hij met veel worstelde en als echte puber de wereld ingewikkeld vond. Je zag duidelijk dat hij in zijn hoofd een strijd voerde tussen eerlijk zijn en voor zichzelf kiezen tegenover leuk en aardig gevonden willen worden door zijn "vrienden". Maar hij bleef ontkennen. Zijn moeder zat achterin te huilen, haar hart brak omdat ze haar eigen vlees en bloed het moeilijk zag hebben, maar ook wel door had dat de jongen verkeerd bezig was geweest. Het gebeurt vaker dat ouders het te kwaad krijgen. Heel soms durf ik het aan om de verdachte daarop te wijzen. Om het even stil te laten vallen en te zeggen “misschien moet je je even omdraaien, kijk eens wat er gebeurd achterin de zaal. Ben je je ervan bewust dat je niet alleen verdriet aanricht bij het slachtoffer maar ook bij je eigen moeder?”. In dit geval deed ik het en werd het muisstil in de zaak. De jongen brak en de rechter vroeg of hij misschien nog even met zijn advocaat de gang op wilde. Bij terugkomst vroeg de rechter of hij nog wat wilde zeggen maar het bleef stil. Ook ik mocht nog een vraag stellen. Ik vroeg hem met zachte begripvolle stem hoe het nu precies zat, was het zo gegaan als op papier stond of zoals hij vertelde? Er viel een stilte…. Maar het werd een magisch moment toen de jongen opkeek, knikte en zachtjes vertelde dat het zo was gegaan als op papier stond. Een zucht van verlichting ging door de zaal en zowel de rechter als ik hebben hem verteld hoe dapper we het van hem vonden dat hij dit alsnog durfde te vertellen. Ik heb er in mijn strafeis rekening mee gehouden en een iets lagere straf geëist dan ik aanvankelijk in mijn hoofd had. De jongen durfde los te komen van de groepsdruk die hij voelde van zijn mededaders en maakte daar ter plekke de beslissing voor zichzelf dat hij schoon schip moest maken. Het hele gebeuren raakte me en ik signaleerde dat ik een hele kleine, bijna onhoorbare trilling in mijn stem had toen ik hem vertelde hoe dapper ik dit vond.
Enige tijd geleden was er een jongen die verdacht werd van een diefstal in vereniging. Het bewijs dat er lag was zo sterk dat er eigenlijk geen ontkomen aan was voor hem. Maar hij bleef ontkennen. Tijdens het bespreken van zijn persoonlijke omstandigheden werd duidelijk dat hij met veel worstelde en als echte puber de wereld ingewikkeld vond. Je zag duidelijk dat hij in zijn hoofd een strijd voerde tussen eerlijk zijn en voor zichzelf kiezen tegenover leuk en aardig gevonden willen worden door zijn "vrienden". Maar hij bleef ontkennen. Zijn moeder zat achterin te huilen, haar hart brak omdat ze haar eigen vlees en bloed het moeilijk zag hebben, maar ook wel door had dat de jongen verkeerd bezig was geweest. Het gebeurt vaker dat ouders het te kwaad krijgen. Heel soms durf ik het aan om de verdachte daarop te wijzen. Om het even stil te laten vallen en te zeggen “misschien moet je je even omdraaien, kijk eens wat er gebeurd achterin de zaal. Ben je je ervan bewust dat je niet alleen verdriet aanricht bij het slachtoffer maar ook bij je eigen moeder?”. In dit geval deed ik het en werd het muisstil in de zaak. De jongen brak en de rechter vroeg of hij misschien nog even met zijn advocaat de gang op wilde. Bij terugkomst vroeg de rechter of hij nog wat wilde zeggen maar het bleef stil. Ook ik mocht nog een vraag stellen. Ik vroeg hem met zachte begripvolle stem hoe het nu precies zat, was het zo gegaan als op papier stond of zoals hij vertelde? Er viel een stilte…. Maar het werd een magisch moment toen de jongen opkeek, knikte en zachtjes vertelde dat het zo was gegaan als op papier stond. Een zucht van verlichting ging door de zaal en zowel de rechter als ik hebben hem verteld hoe dapper we het van hem vonden dat hij dit alsnog durfde te vertellen. Ik heb er in mijn strafeis rekening mee gehouden en een iets lagere straf geëist dan ik aanvankelijk in mijn hoofd had. De jongen durfde los te komen van de groepsdruk die hij voelde van zijn mededaders en maakte daar ter plekke de beslissing voor zichzelf dat hij schoon schip moest maken. Het hele gebeuren raakte me en ik signaleerde dat ik een hele kleine, bijna onhoorbare trilling in mijn stem had toen ik hem vertelde hoe dapper ik dit vond.
Ook officieren zijn mensen,
we moeten natuurlijk altijd professioneel tegen een zaak aankijken en nooit het
leed dat slachtoffers is aangedaan uit het oog verliezen. Maar de verdachten
die we voor ons krijgen hebben het zelf ook niet altijd makkelijk. Dat praat niet
goed dat ze strafbare feiten plegen en slachtoffers maken, maar het maakt wel
dat je de beweegredenen van hun daden soms kunt begrijpen en dus in je strafeis
rekening houdt met de persoon van de verdachte. En het maakt dus soms ook dat
je zelf geraakt kan zijn door hun verhaal of hetgeen er gebeurd tijdens een
zitting, en met een brok in je keel kan zitten...
Mijn zoon (14) was ook opgepakt voor diefstal in vereniging van een fiets. Ach,..ruzie met mentor op school, weggelopen, school mij niet ingelicht,...Hij heeft ADD, meeloper,...slechte buurt om te wonen (drank, drugs) ipv een taakstraf heeft hij een leerstraf gekregen. En wat heeft hij er veel aan gehad! Wat de GGZ op had moeten pakken heeft hij nu via deze weg gekregen. #dankbaar,... (inmiddels wel verhuisd)
BeantwoordenVerwijderenDank voor je reactie anoniem! Mooi te horen dat je zoon veel heeft gehad aan de leerstraf. Voor mij is precies dat hetgeen wat jeugdzaken doen dankbaar werk maakt, het kunnen eisen van een straf waar het kind iets aan heeft en daardoor hopelijk op het rechte pad blijft in zijn of haar verdere toekomst.
Verwijderen