"Trustfall"

"De relatie met mijn moeder is onvoorspelbaar. De ene keer is het heel gezellig, de andere keerstuurt ze me, de dag nadat we elkaar gezien hebben, een app dat ik niet te vertrouwen ben en dat ik moet kiezen tussen haar en mijn stiefvader. Daarna schrijft ze dan dat ik dat eigenlijk al heb gedaan toen ik een paar jaar geleden besloot bij hem te gaan wonen. Dan herhaalt ze nogmaals dat ik niet te vertrouwen ben."

Voor me zit de 17-jarige Dave. Dave wordt verdacht van het verduisteren van een scooter. Een paar maanden geleden werd hij door een stel vrienden benaderd om samen op een privé-terrein met scooters te gaan racen. Dave had op dat moment geen scooter maar wist dat een vage bekende van hem een scooter had. Hij benaderde deze jongen via Snapchat en gaf aan dat hij per direct zijn scooter wilde kopen. Hij bood een veel hoger bedrag dan het ding waard was. De eigenaar had daar wel oren naar en binnen een paar uur troffen de jongens elkaar om de deal te sluiten. Dave maakte een proefrit op de scooter, alleen hij kwam nooit meer terug en de eigenaar bleef met lege handen achter. 

Dave werd nog diezelfde avond aangehouden in het huis van zijn stiefvader en stiefmoeder, intussen zijn pleegouders. "Beken nou maar gewoon als je het hebt gedaan en geef aan waar de scooter is" zegt zijn stiefvader nog als Dave wordt meegenomen. "Je kan beter meewerken zodat je minder straf krijgt". Maar Dave wil niets verklaren bij de politie en houdt zijn lippen stijf op elkaar. Als Dave uiteindelijk weer op vrije voeten is vertrouwt zijn pleegmoeder het toch niet helemaal en als Dave de volgende dag zegt naar school te gaan houdt ze hem in de gaten en ziet ze dat hij niet naar de bushalte loopt om de bus naar school te pakken maar moet ze constateren dat ze hem weg ziet rijden op een scooter. Hiervan brengt ze de politie op de hoogte. 

En nu, een paar maanden later, zit Dave bij de kinderrechter omdat hij moet voorkomen voor de verduistering van de scooter. Naast Dave zit zijn stief/pleegmoeder, zijn advocaat en twee begeleiders van de jeugdreclassering. De jongen van wie de scooter was zit ook in de zaal, samen met zijn moeder.

Het is niet de eerste keer dat Dave met politie een justitie in aanraking komt. Vanaf 2020 heeft hij veroordelingen op zijn naam staan die uiteenlopen van bedreiging, diefstal (met geweld), vernieling, openlijk geweld en verkeersfeiten. Toch is zijn begeleidster goed te spreken over hem en ook zijn pleegmoeder geeft aan dat Dave na dit feit zijn leven lijkt te hebben gebeterd. Er is duidelijk een stijgende lijn zichtbaar. Eerder geuite agressie is geen probleem meer, alleen zijn er nog wel zorgen over de behoefte aan spanning bij Dave en zijn impulsiviteit.

Dave bekent op zitting dat hij de scooter inderdaad zonder te betalen heeft meegenomen. Hij heeft er spijt van. Zijn gedrag is in lijn met onderzoek dat is gedaan naar Dave. Dave heeft impulsief gehandeld, er kwam een leuk plan op zijn pad en daar had hij een scooter voor nodig. Uit onderzoek blijkt ook dat er bij Dave sprake van een hechtingsstoornis is en ouder-kind relatieproblemen. 

Vooropgesteld dat het plegen van strafbare feiten, zoals het verduisteren van een scooter, niet acceptabel is: ik heb met Dave te doen. Het is een flinke gast voor zijn leeftijd, een brede, wat stille rustige jongen, die echt wel door lijkt te hebben dat hij zijn leven moet beteren. Maar hoe verdrietig is het als je bloedeigen moeder tegen je zegt dat je niet te vertrouwen bent omdat je bij je stiefvader, haar ex-partner, gaat wonen. Wellicht begrijpelijk dat je dat als moeder heel ingewikkeld vindt, maar moet je je zoon dan beschuldigen van onbetrouwbaarheid? Moeder zelf is niet op zitting, ze is ziek. 

Het is duidelijk dat Dave kiest voor rust, dat is ook de reden waarom Dave, in eerste instantie tijdelijk, is uitgeweken naar het huis van zijn stiefvader. De dynamiek tussen hem en zijn moeder is niet altijd positief. En ik heb bewondering voor de pleegmoeder die naast Dave zit op zitting. Een vrouw met een groot hart, ze heeft de zoon van de ex-partner van haar man in haar armen gesloten en spreekt vol liefde en enthousiasme over hem en hoe hij in hun gezin past. En misschien, omdat ze iets meer afstand heeft tot hem, ziet ze in dat het voor zijn welzijn is om de politie te melden dat ze hem met een, mogelijk dé verduisterde, scooter heeft gezien.

"Dave, hoe ga je om met de onvoorspelbaarheid van je moeder, praat je er met iemand over, heb je er hulp bij nodig?" vraagt de kinderrechter. "Nee, ik ben er intussen wel aan gewend, en als ze weer zegt dat ik niet te vertrouwen ben laat ik het gewoon. Na een tijdje zoekt ze dan wel weer contact en is het weer gezellig". 

Wanneer ik Dave vragen mag stellen informeer ik of hij, als hij er wel behoefte aan krijgt, toch iemand heeft waarmee hij hierover kan praten, want het is niet niks. Hij antwoordt dat dit het geval is. Eén van de jeugdreclasseerders beaamt dit en geeft aan dat Dave op dit moment eigenlijk wel zijn manier heeft gevonden om hiermee om te gaan... hij zegt het treffend... "Het onvoorspelbare is voorspelbaar geworden... en daar heeft Dave zijn weg in gevonden".

Ik eis, met uitleg richting de eigenaar van de scooter en zijn moeder, een werkstraf van 50 uur en het vergoeden van de schade die de benadeelde partij heeft opgelopen. Ik maak duidelijk dat ik dus ook rekening hou met de persoonlijke omstandigheden van Dave. Ellende in je jeugd is geen excuus, maar het kan wel heel erg van invloed zijn op de keuzes die je maakt. Moeder en haar benadeelde zoon begrijpen mijn eis. De rechter legt 40 uur werkstraf op en het vergoeden van de schade. Aan het einde van de zitting vraagt de moeder van de scootereigenaar of ze nog iets mag zeggen. Dat is niet gebruikelijk, maar ze richt zich, met veel begrip en compassie tot Dave en zegt " Dave, jongen, grijp deze kans, je hebt allemaal mensen om je heen die het beste met je voor hebben, maak wat van je leven !"

Ik klik de volgende zaak aan op mijn computer en mijmer nog even na over wat ik net heb gezien en gehoord... Ik  hoop dat het onvoorspelbare in het leven van Dave zich keert en alles alleen nog maar voorspelbaar wordt... zowel zijn gedrag, als dat van zijn moeder.  

(Dave is uiteraard niet de echte naam van de verdachte)

 Kijk en luister Pink -Trustfall