"Go your own way"

Als iemand waar je heel veel van houdt je grenzen over gaat zit er soms niets anders op dan aangeven dat je door diegene met rust gelaten wilt worden en geen contact meer wilt. Hoe veel je ook om iemand geeft en begrijpt waar bepaald onacceptabel gedrag vandaan komt, soms kan het gewoon niet langer. Als iemand steeds maar weer terugvalt in dezelfde destructieve patronen en op cruciale momenten niet laat zien dat hij of zij zijn of haar best doet om te veranderen houdt het soms gewoon op. En helemaal als je voelt dat je zelf dan het slachtoffer wordt van totale onredelijkheid. Of die nou voorkomt uit verdriet, boosheid, onmacht, paniek, angst, koerswijzigingen of wat dan ook, er komt een moment dat je jezelf moet beschermen omdat je er anders aan onder door kan gaan. Op zo’n moment afstand nemen kan in vriendschappen en relaties. Maar als je kind je grenzen over gaat wordt het een ander verhaal.

Bij het voorbereiden van een kinderzitting kreeg ik recent een zaak voor me waarbij een jongen van 14 werd vervolgd voor het slaan van zijn vader. Ik fronste in eerste instantie mijn wenkbrauwen en vroeg me af waarom dit op een strafzitting stond. “Waarom doet een vader in hemelsnaam aangifte tegen zijn kind? Dit hoort toch niet thuis in het strafrecht?” was mijn eerste gedachte. Ik verdiepte me in de zaak en las wat er gebeurd was. Op de bewuste dag van het incident was er veel irritatie tussen vader en zoon geweest. Moeder was met zoon op bezoek bij vader en vader vond dat zoonlief veel te veel op de computer zat. Schoolprestaties lieten zwaar te wensen over, er was sprake van spijbelen, en de jongen bracht urenlang gamend door op zijn kamer. Vader kon niet meer tot hem doordringen en bij de jongen was het licht uit gegaan toen vader de wifi uitschakelde. Hij had hem geschopt, geslagen, allerlei dingen naar zijn hoofd gegooid, uitgescholden. Vader was komen te vallen en out gegaan.

In de rapportage van de Raad voor de Kinderbescherming werd me duidelijk dat er een heel verhaal schuilging achter dit ene incident. Vader en moeder waren gescheiden en spraken verschillende talen. Eigenlijk was de zoon de enige die echt goed Nederlands sprak. Vader communiceerde in het Engels met hem, al was dat niet de moerstaal van vader, en moeder sprak in het Roemeens tegen haar zoon. Er was dus al een behoorlijke taalbarrière. Maar er was meer en dat bleek ook op zitting. De jongen was veel bij zijn vader omdat daar een goeie computer stond. Maar daarnaast was hij veel daar omdat hij bij moeder vaak alleen was. Moeder ging met enige regelmaat richting het casino en liet zoonlief dan alleen thuis waar hij voor zichzelf moest zorgen. Let wel, we hebben het over een jongen van net 14 (13 toen dit zich allemaal afspeelde)! Maar vader wilde zijn zoon helemaal niet zo vaak over de vloer hebben, hij vond dat zijn zoon meer bij zijn ex-vrouw moest zijn. Moeder zei dat het sinds het voorval wel veel beter ging, al zat haar zoon nog wel vaak tot diep in de nacht te gamen. Vader was het daar niet mee eens, vond dat zijn zoon nog steeds te veel achter de computer zat, kon geen grip op hem krijgen, vond dat zijn zoon alleen maar deed waar hij zelf zin in had en zei zich vaak in te houden om aanvaringen te voorkomen. Veel dingen zag hij door de vingers, bekleedde hij met de mantel der liefde. En zijn ex-vrouw? Die zei wel dat het goed ging maar dat kwam voort uit angst voor een uithuisplaatsing van haar zoon. Ze werd intussen met enige regelmaat door haar zoon geslagen.

Daar zaten we dan… de rechter, de Raad voor de Kinderbescherming, Bureau Jeugdzorg, de advocaat en ikzelf. Ik vroeg me af wat we met dit gezin aan moesten. Ik begreep intussen echt wel waarom vader aangifte had gedaan. De man moest radeloos geweest zijn en had dus uiteindelijk voor deze weg gekozen. Zij kind van veertien ging al zijn grenzen over en beide ouders waren niet bij machte om het tij te keren. En het alledrie spreken van een andere taal droeg nou niet bepaald bij aan het eenvoudiger maken van de problemen en elkaar goed begrijpen. Ik had intussen ook medelijden met de jongen, wat moest hij zich eenzaam voelen... Hij durfde ook niet echt goed zijn kant van het verhaal te vertellen. Zijn advocate zei “hij vindt dit moeilijk want hij moet straks wel weer met ze naar huis”.

Voor mij was in ieder geval duidelijk dat een geheel voorwaardelijke straf hier op zijn plaats was. Met daarbij als voorwaarde toezicht en begeleiding door Bureau Jeugdzorg zodat zij eventueel het hele gezin konden betrekken in een familietherapie. Door deze bijzondere voorwaarde te vragen bij een straf wordt de verdachte gedwongen mee te werken aan de begeleiding en de therapie. En dat vond ik noodzakelijk omdat de jongen eerder al wel had aangegeven vrijwillig niet goed mee te werken aan hulpverlening. De rechter was het met me eens en volgde mijn eis.


Iedereen in de zittingszaal was zich bewust van de schrijnende situatie voor de jongen en zijn ouders. En als je veertienjarige kind je grenzen over gaat is contact verbreken geen optie, en gelukkig maar. De liefde voor je kind is bij de meeste mensen gelukkig iets onvoorwaardelijks. Soms kun je ook onvoorwaardelijk van iemand anders houden. En wil je lang begrip en geduld hebben voor al zijn of haar gedragingen. Wil je er zijn als iemand weer in die enorme worsteling met zichzelf en monsters uit het verleden terecht komt. Maar als die monsters te groot worden… en iemand je wegduwt…Soms kun je dan niet meer, ben je op, en moet je opgeven. Om zelf tot rust te komen en een andere weg in te slaan. En wie weet schudt dat die ander dan wakker en komt diegene toch zelf tot het inzicht dat het anders moet wil hij of zij ooit nog in een relatie functioneren. Je kunt helaas niet iedereen waar je zielsveel van houdt helpen… volwassenen moeten het zelf doen, maar je kind… daarvoor blijf je naar oplossingen zoeken en dat blijf je zolang mogelijk helpen…

Reacties