"Broken"

"Ik ben een wrak, ik ben kapot"... voor me zat een 28-jarige jonge vrouw met een prachtige bos krullen. Ze werd samen met haar partner en moeder verdacht van een reeks zeer ernstige feiten. Een moeder van twee jonge kinderen. Haar eigen jeugd was niet bepaald rooskleurig geweest. Drie maanden voorarrest hadden haar leven op zijn kop gezet. 

Boven in de zaal zat het slachtoffer. Ook zijn leven was totaal op zijn kop gezet. Hij was in een thriller terecht gekomen, een waar horrorscenario. Het slachtoffer was, niet geheel onbegrijpelijk, er zwaar getraumatiseerd uit gekomen. Op zitting had het stel wel berouw getoond en het grootste deel van de feiten, dat ze bij de politie nog ontkende, bekent. De man van het stel en de moeder hadden bij de politie zich beroepen op hun zwijgrecht.

Ik zie met regelmaat op zitting dat het voor slachtoffers of nabestaanden erg frustrerend is als verdachten zwijgen. Horen hoe dingen zijn gelopen, of waarom een verdachte heeft gedaan wat hij heeft gedaan, draagt vaak bij aan de verwerking van wat een slachtoffer of nabestaande heeft moeten meemaken. Het spreekwoord spreken is zilver, zwijgen is goud lijken sommige advocaten nog altijd hoog in het vaandel te hebben. En dus adviseren ze hun cliënten om tot het einde toe te zwijgen. Verdachten zijn immers niet verplicht om mee te werken aan hun eigen veroordeling, dus je mond dicht houden mag. Advocaat Mark Teurlings schreef er in 2017 al een artikel over waarin hij aanstipte dat het zwijgen van een verdachte door de Hoge Raad in 1997  al tegen hem was gebruikt en dat ook het Europese Hof in een witwaszaak had bepaald dat het beroep op het zwijgrecht als bewijs mocht worden gebruikt. 

Een paar maanden geleden liet de Utrechtse strafadvocaat Willem Jan Ausma van zich horen (zie AD) . Hij was het zat en vond het onverteerbaar dat verdachten nog langer geadviseerd worden om te zwijgen. Verdachten moeten meer empathie bijgebracht worden en dus besloot Ausma zich naast zijn vak als advocaat ook te laten scholen tot coach. Ausma heeft de verwoesting bij slachtoffers gezien als verdachten een onzinverhaal ophangen of zwijgen. Ik vind het een dapper standpunt van deze advocaat. Er zijn genoeg advocaten die het hier totaal niet mee eens zijn. Maar zeg nou zelf, als je buiten een rechtszaak privé geconfronteerd wordt met iemand die bikkelhard tegen je liegt of zwijgt als je duidelijkheid wilt, dat doet toch ook pijn en is soms onverteerbaar? Dat kan ervoor zorgen dat je die persoon nooit meer wilt zien. Maar wat als het gaat om je kind dat is vermoord? Of als je slachtoffer bent van een verkrachting, of een zeer gewelddadige ontvoering? Of als onbekenden je in je woning hebben overvallen? En er komt geen enkele duidelijkheid waarom of waarvoor? Dat is toch niet te bevatten? Soms vraag je je af wat mensen elkaar toch allemaal aandoen.

Ik had dus twee wrakken in de zittingszaal... het slachtoffer en de verdachte. "Ik ben een wrak en ik ben kapot"... toen ik haar dat hoorde zeggen dwaalde mijn gedachten even af. Ik vond het eigenlijk best heel dapper dat ze dit zo hardop durfde te zeggen. Ik vroeg me af of ik dat hardop zou durven uitspreken. Het overlijden van mijn broer een paar maanden geleden heeft in mijn privéleven de nodige stormen op verschillende fronten tot gevolg. Waarbij het kijken in de spiegel ook zo zijn effect heeft. Zwaar weer, heel zwaar weer.... " Wanneer ben je een wrak? Zou ik op dit moment eigenlijk ook een wrak zijn? " schoot door mijn hoofd...."maar dat over mijn lippen krijgen... hmm, lastig... goed voelt het in ieder geval nu niet", bedacht ik me... En ik ging over tot de orde van de dag. Ik eiste een gevangenisstraf van 36 maanden waarvan 6 voorwaardelijk met behandeling door de Reclassering, een contactverbod met slachtoffer, zijn kinderen en hun moeder, en een forse schadevergoeding. Over twee weken uitspraak, hoorde ik de voorzitter afsluiten. Op de terugweg in de auto ging ik mijn eigen storm weer tegemoet. Hard werken momenteel om het schip op koers te houden.   

Kijk en luister Tears for Fears - Broken